یافته های روانشناسان در مورد ادراک کوانتومی : هر تصمیم شما، یک گربه ی شرودینگر است!

8

فیزیک کوانتوم سرشار از رازهای پیچیده و سربه مهری است که با گذشت زمان، یکی یکی، فاش می شوند. این بار، یافته ی بسیار جالبی در مورد کاربرد کوانتوم در مغز انسان کشف شده است. با دیپ لوک همراه باشید…

تصور عامه بر این است که فیزیک کوانتوم، علمی برای توصیف رفتار ذرات زیراتمی است. اما دانشمندان ثابت کردند کوانتوم را میتوان در مورد پیچیده ترین سیستم کائنات، یعنی مغز انسان به کاربرد. آنها سعی کردند با استفاده از اصول ریاضی نظریه ی کوانتوم، ادراک و رفتار انسان را تحلیل کنند. وقتی شخصی، شما را به گرفتن یک تصمیم غیرمنطقی متهم می کند، در واقع در مورد پیروی شما از قوانین مکانیک کوانتوم صحبت می کند! گرایش جدیدی در علوم روانشناسی در حال شکل گرفتن است که با استفاده از فیزیک کوانتوم، تفکر متناقض انسان را توضیح می دهد و از طرفی به محققان کمک می کند تا تناقض های موجود در مطالعات و تحقیقات قبلی روانشناسی را نیز حل کنند. پروفسور وانگ و همکارانش در تلاش اند تا فرآیندهای ذهنی تصمیم گیری انسان را به طور ریاضی مدلسازی کنند. آنها می گویند سوالات و اصول رفتاری انسان را می توان در فیزیک کوانتوم ریشه یابی کرد. خانم وانگ، دانشیار دانشگاه دولتی اوهایو آمریکا است که به همراه تیمش بر روی این موضوع هیجان انگیز کار می کند. نتیجه ی پژوهش آنها به تازگی در دو ژورنال آکادمیک  Current Directions in Psychological Science و Trends in Cognitive Sciences منتشر شده است.

بسیاری از ما رفتاری را که با نظریات قدیمی سازگار نیست، به عنوان یک رفتار غیرمنطقی برچسب گذاری می کنیم. اما از منظر ادراک کوانتومی، این یافته ها، غیرمنطقی نیستند. پژوهش جدیدنشان می دهد که تفکر کوانتومی به انسان ها اجازه می دهد تا در مواجهه با عدم قطعیت ها قادر به تصمیم گیری باشد و با وجود منابع ذهنی محدود، با سوالات پیچیده مواجه شود. تفکر کوانتومی از رویکرد سنتی و مبتنی بر نظریه ی احتمال کلاسیکی پیروی نمی کند. در واقع وقتی محققان سعی می کنند رفتار انسان را تنها با استفاده از مدل های ریاضی کلاسیکی بررسی کنند، برخی از جنبه های رفتاری در آن نمی گنجد و این همان رفتارهایی است که غیرمنطقی به نظر می رسد. او می گوید: “ما در علوم رفتاری و اجتماعی به وفور از مدل های احتمال استفاده می کنیم. مثلاً می پرسیم احتمال اینکه یک شخص به یک شیوه ی معین عمل کند یا یک تصمیم معین را بگیرد، چقدر است؟” از طرفی فیزیک کوانتوم هم دنیای احتمال هاست، شما نمی توانید هیچ چیزی را با اطمینان کامل پیش بینی کنید، بلکه همیشه عدم قطعیتی در کار خواهد بود (اصل عدم قطعیت هایزنبرگ). حالت یک ذره ی خاص، مقدار انرژی آن، مکان و موقعیتش، همگی نامعین بوده و فقط به شکل احتمال محاسبه می شوند. بنابراین از آنجایی که هم رفتارهای انسان و هم فیزیک کوانتوم مبتنی بر احتمال ها هستند، بهتر است برای تحلیل رفتارهای انسانی، به جای فیزیک کلاسیکی از فیزیک کوانتومی استفاده کنیم.

ادراک کوانتومی به موقعیتی گفته می شود که  انسان هااز نظر ذهنی دچار ابهام و تردید می شوند. بسیاری از ما مواقعی را تجربه کرده ایم که در مورد انتخاب و تصمیم گیری، شک داریم. ذهن ما نمی تواند تمام اطلاعات را ذخیره کند و به همین دلیل است که نسبت به همه ی انتخاب ها، مطمئن نیستیم. اما زمانیکه از ما پرسیده شود”برای شام چه چیزی میل دارید؟” مجبوریم در مورد آن فکر کرده و در نهایت یک پاسخ درست و واضح به این سوال بدهیم. این یک ادراک کوانتومی است.

اگرچه نظریه ی کوانتوم در مورد توصیف رفتار یک ذره، خیلی ملموس نیست، اما برای توصیف ابهامات ذهنی کاملاً قابل فهم و ملموس است. باز هم باید به سراغ گربه شرودینگر برویم! همانطور که بارها و بارها این آزمایش را توضیح داده ایم، گربه ای درون جعبه داریم که  هم زنده است و هم مرده. از نظر ادراک کوانتومی، به طور همزمان یک پتانسیل برای مرده بودن و یک پتانسیل برای زنده بودن گربه در ذهن ما وجود دارد. همانطور که میدانید این اثر، برهم نهی کوانتومی نامیده می شود. اما وقتی جعبه را باز کنیم، فقط یک احتمال باقی می ماند، گربه، یا زنده است و یا مرده. از نظر ادراک کوانتومی، هر تصمیمی که شما می گیرید، یک گربه ی شرودینگر منحصربفرد به شماست! شما در مورد انتخاب هایتان فکر می کنید و حتی آنها را در چشم ذهن خود، مرور می کنید. تمام انتخاب ها به طور همزمان و با پتانسیل های متفاوتی در ذهن شما وجود دارند و این یک برهم نهی کوانتومی در مغز شماست! اما به محض اینکه یک گزینه را انتخاب کردید، پتانسیل سایر گزینه ها در مغز شما از بین می رود! با جمع بندی توضیحات بالا در می یابیم که مدل های کلاسیکی روانشناسی برای تحلیل تمام رفتارهای انسانی، قابل کاربرد نیستند، بلکه در عوض با رویکردی کوانتومی می توان جنبه های پیچیده و بسیار متفاوت رفتاری را توضیح داد.

منبع: phys.org

عضویت در خبرنامه تلگرامی دیپ لوک  آموزش عضویت در خبرنامه تلگرام

 عضویت در خبرنامه ایمیلی دیپ لوک عضویت در خبرنامه ایمیلی از طریق اسکن کد QR

دکترای شیمی کوانتومی/فیزیک اتمی از دانشگاه شهید بهشتی، سردبیر دیپ لوک، طراح وب،گرافیک و موشن. مشتاق دیدن، فهمیدن و کشف‌ کردن رازهای شگفت‌انگیز هستی، به ویژه‌ دنیای اتم‌های سرکش.

گفتگو۸ دیدگاه

  1. مجید ستارنژاد

    سلام دوست عزیز …موضوع بسیار پیچیده تر از ادعاهاییه که توسط برخی دانشمندان ارائه میشه …اولا،هیچ ضرورتی نداره که اطلاعات در مغز انسان مانند حافظه کامپیوتر به شکل اعداد باینری کدگزاری وذخیره بشه ،چراکه تصاویری را که ما مشاهده میکنیم در اصل تصویر نیستند بلکه این حساسیت چشم ما به طیفی از امواج الکترومغناطیس است که به ما این امکان را میدهد (اگه درست یادم مونده باشه) طول موج بین چهار هزار تا هشت هزار انگسترم رو به شکل نور وطول موجهای اون نور رو به شکل رنگ تشخیص بدیم ،پس نه تصاویر به شکل تصویر ونه صدا ها به شکل صدا ونه بوها به شکل بو ونه هر چیز دیگری که ما نامگذاری کرده ایم به شکلی که ما تصور میکنیم در مغز انسان ذخیره نمیشوند … میزان نیرویی که نور یک تصویر بر الکترونهای بخشی از سلولهای گلیال مغزویا نرونها وارد میکند، میتواند در مغز انسان ،نقش یک داده واطلاع را بازی کند، که تجربه آن نیرو ومیزان برانگیختن الکترونی در یک سلول میتواند در حکم ذخیره اطلاعات باشد…تصمیم گیری انسان نیز چیزی تو همین مایه هاست …فرض کنید ما در یک کشور بیگانه از مردم میپرسیم بازار کجاست ،البته به زبان مادری خودمون ، هیچ کس به ما آدرس بازار رو نشون نخواهد داد وما هیچگاه بازار را پیدا نخواهیم کرد ،مگر اینکه بدانیم در زبان مردم آن کشور بازار به چه چیزی میگویند …پس لازمه تفسیر حالات مغز انسان، این است که ما با زبان مغز آشنا شویم ودقیقا محاسبه کنیم وببینیم چیزی که ما از آن به عنوان تصمیم یاد میکنیم در زبان مغز انسان چه تفسیری دارد ومربوط به چه حرکتی در کدام بخش است…آیا قانون علت ومعلول در افعال مغز انسان نیز صدق میکند؟قدرت انتخاب وتصمیمه بدون علت در انسان علاوه براینکه نقض قانون علت ومعلول است ،یک محال عقلی نیز بحساب می آید…

  2. افسانه احمدي

    با تشکر از شما فکر کنم ترجمه شما “وانگ و همکارانش ثابت کردند که پاسخ تمام افراد را می توان به طور دقیق پیش بینی کرد و بنابراین تغییر ترتیب سوالات، تاثیری بر پاسخ افراد ندارد” با این مفهوم که ترتیب سوالات تاثیر دارد اما اثرات را میتوان پیش بینی کرد متفاوت باشد بطور دقیق تر این ترجمه” دانشمندان می دانستند که ترتیب پرسیدن سوال ها در یک نظرسنجی می تواند نحوه پاسخ دادن شرکت کنندگان را تحت تاثیر قرار دهد – اتفاقی که قبلا فکر می شد به خاطر یک سری تاثیرات نامعلوم روی می دهد، مثل “انتقال اثر” و یا “اثر لنگر انداختن و تطابق” و یا اینکه به خاطر وجود مشکلاتی در داده ها باشد. موسساتی که اقدام به نظر سنجی می کنند به طور معمول ترتیب سوالات را برای هر فرد تغییر می دهند به امید اینکه این اثر را از بین ببرند. اما در مقاله ای که در Proceedings of the National Academy of Sciences سال قبل منتشر شد، خانم وانگ و همکارانش نشان دادند که همانند جنبه های مختلف رفتاری انسان ها، با استفاده از قوانین کوانتوم می توان این اثر را به نحو دقیقی پیش بینی کرد .”کامل تر مفهوم را برساند برای همین هم شاید طراحی نظرسنجی و ترتیب سوالات اهمیت دارد چون نتایج را تغییر میدهد
    .

  3. سلام
    بنده دانشجوی دکترای روانشناسی بالینی هستم و از طریق فصل آخر کتاب نوروسایکولوژی دکتر معظمی با نظریه کوانتوم برای اولین بار به طور جدی آشنا شدم و بسیار خوشحال میشم اگر کتب و منابعی که بنظرتون مفید هست رو معرفی بفرمائید.

  4. اخه وقتی نظریه کوانتوم مبتنی است بر احتمال وقوع هر کنشی هرچقدر هم که دور از ذهن و ناممکن باشد، چطور میخواهید این ادراک را به شیوه ای نظام مند پیشبینی کنید؟؟؟

ارسال نظر